Wiertło jest powszechnie używanym narzędziem, które powinno znaleźć się na wyposażeniu zarówno profesjonalnego warsztatu, jak i w przydomowym stanowisku pracy. Wiertła służą do wiercenia zarówno mniejszych, jak i większych otworów. Dzięki temu możemy obrabiać materiały o różnych właściwościach. Jakie są rodzaje wierteł? Jakie typy mocowań możemy wyróżnić? Z odpowiedzią przychodzimy w poniższym artykule.

Budowa wiertła do wiercenia otworów

Wiertarka, podobnie jak inne rodzaje obrabiarek o napędzie obrotowym, służą przede wszystkim wykonywaniu otworów różnego rodzaju. Samo wiertło składa się z dwóch podstawowych elementów: części roboczej i chwytowej. Część robocza rozciąga się od czoła wiertła do końca rowka wiórowego. Część chwytowa jest dołączana do wiertarki lub obrabiarki. Chwyt (trzpień) to część wiertła utrzymywana przez uchwyt. Najczęściej wykonuje się go ze stali konstrukcyjnej. Dzięki temu wiertło zostaje zachowane w stabilnej pozycji.

Rodzaje wierteł i ich zastosowanie

Jakie wiertła do metalu, jakie do betonu, a które przydadzą się do drewna? Rodzaje wierteł dzieli się ze względu na przeznaczenie. Ich konstrukcja nie zawsze jest podobna, przez co są wykorzystywane do pracy z różnymi materiałami. Pełnią przy tym określone funkcje. W zależności od tego, z jakim materiałem musimy pracować, kluczową rolę odgrywa właściwy dobór typu wiertła. Jeśli zastanawiasz się, jak przebiega wiercenie w drewnie lub wiercenie w betonie, sprawdź nasze poprzednie artykuły na ten temat.

Wiertła do betonu

Dzielą się na:

• Wiertła uniwersalne - są szczególnie przydatne do prac remontowych i wykończeniowych.
• Wiertła z węglików spiekanych (wiertła widiowe) - dostosowane do wiertarek udarowych, dzięki czemu narzędzie może działać przez długi czas. Wykorzystanie węglika spiekanego nadaje dodatkowej wytrzymałości i idealnie sprawdza się do obróbki materiałów naturalnych. Średnica otworu mieści się w granicach 3-13 mm.
• Wiertła diamentowe - umożliwiają zarówno dokonanie dokładnych wierceń, jak i nadają się do tworzenia większych otworów. Cechuje je niezwykła wytrzymałość - wiertła diamentowe są praktycznie niezniszczalne, a ich ostrze ulega regeneracji.
• Wiertła koronkowe - przy ich pomocy można przeprowadzić pracę z twardym kawałkiem betonu. Służą one naniesieniu otworów m.in. pod poduszki, włączniki, czy do rur grzewczych.

Wiertła do metalu

Dzielą się na:

• Wiertła uniwersalne - dzięki nim można dokonać obróbki m.in. aluminium, a także innych miękkich metali. Wykorzystanie wiertła do metalu nie wymaga dodatkowej precyzji.
• Wiertła HHS - są wykonane ze stali i służą do wiercenia otworów w różnych materiałach np. na powierzchni tworzyw sztucznych, czy w stalach stopowych. Wiertła HHS cechuje precyzja i prostolinijność wierceń, przez co idealnie sprawdzą się na wyposażeniu profesjonalnych warsztatów.
• Wiertła kobaltowe - stosuje się je do wiercenia otworów w miękkich i twardych metalach. Dzięki zastosowaniu kobaltu wyróżniają się wysoką żywotnością i wytrzymałością przy pracy.
• Wiertła tytanowe - powleczone azotkiem tytanu wiertła tytanowe idealnie nadają się do pracy w metalu w zakładach przemysłowych lub rzemiośle. Cechują się twardością, wytrzymałością oraz odpornością na ścieranie.
• Wiertła stożkowe - dzięki nim można dokładnie wiercić otwory np. na powierzchni blach, metali kolorowych lub stali szlachetnej. Cechuje je duża szybkość wiercenia. Bez problemu poradzą sobie z wierceniem otworów o dużej głębokości lub takich, które już powstały i muszą zostać rozwiercone.

Wiertła do drewna

Dzielą się na:

• Wiertła kręte - składają się z dwóch ostrzy roboczych i dwóch krętych, dzięki którym powstałe w obróbce wióry spadają w kierunku części chwytowej. Mogą być dostępne w wersji jednolitej lub łączonej. Wiertła kręte nadają się do wywiercenia otworów walcowych. Nie są natomiast przystosowane do frezowania, co odróżnia je m.in. od wierteł trepanacyjnych.
• Wiertła płaskie - służą do wiercenia otworów o większych średnicach niż wiertła kręte. Płaski rodzaj wiertła charakteryzuje się jednak mniejszą dokładnością i najlepiej sprawdza się przy pracy w lekkim lub średnio twardym materiale.
• Wiertła spiralne (wiertła piórkowe) - dzięki nim można wywiercić otwory o dużej głębokości i przekroju, obrabiając w ten sposób drewna płaskie. Wiertła spiralne gwarantują stabilność i ułatwiają zgłębienie go w powierzchni drewna.

 Jakie są rodzaje mocowań wierteł?

Wybór rodzajów wierteł obejmuje także odpowiedni sposób mocowania. Uchwyty wiertarskie są częścią maszyn, które służą do obróbki skrawaniem. Jeśli posiadamy wiertarkę lub obrabiarkę, możemy zastanawiać się, jaki rodzaj mocowania będzie odpowiedni. Podobnie jak w przypadku podziału wierteł ze względu na ich zastosowanie, tak samo możemy dokonać klasyfikacji uchwytów wiertarskich. Do podstawowych rodzajów mocowań zaliczamy:

• Zębaty uchwyt wiertarski - aby otworzyć lub zamknąć uchwyt niezbędny jest kluczyk, który pozwala unieruchomić wiertło. W przypadku jego wymiany nie jest to najwygodniejsza opcja.
• Uchwyt szybkomocujący z pojedynczą tuleją - to komfortowy sposób mocowania wiertła zwykłego.
• Uchwyt szybkomocujący z podwójną tuleją - przeznaczony do zwykłych wierteł, nie wymaga kluczyka.
• Uchwyt wiertarski SDS - to rodzaj mocowania wykorzystywany w młotach udarowo/obrotowych. Do jego zastosowanie potrzebne są specjalistyczne wiertła SDS, które nie są łatwe do instalacji.

O czym warto pamiętać podczas wiercenia?

Zastosowanie wiertła w procesie wiercenia należy zwrócić szczególną uwagę na rodzaj mocowania, aby w razie konieczności porządnie dokręcić wiertło. W zwartych materiałach, takich jak beton, należy używać sprzętu z funkcją udaru, wykorzystując wiertła widiowe, zamocowane w uchwycie cylindrycznym. W przypadku twardszego podłoża najlepiej posługiwać się mocniejszym młotem z udarem, z wiertłem umieszczonym w uchwycie typu SDS. Wiercenie wymaga użycia odpowiedniej siły, w taki sposób, aby nie przesadzić z dociskaniem, które może wyraźnie obniżyć obroty. Podczas wiercenia należy również ustawić wiertarkę pod odpowiednim kątem. Po zakończonym procesie otwór należy oczyścić z pyłu.

Zobacz również nasz poprzedni artykuł: https://jptech-maszyny.pl/spawanie-metalu